Verzakkingen
De blaas, baarmoeder en endeldarm rusten op de bekkenbodem en daarnaast zijn ze met een aantal banden verbonden aan het bekken. Als de stevigheid van de banden en de spieren van het bekkenbodem niet meer optimaal zijn, kan dit verzakkingsklachten geven. Een verzakking is, wat het woord al zegt, een verzakking van een of meer organen in het bekkengebied. Dit kan een verzakking zijn van de blaas, plasbuis, de baarmoeder, de endeldarm, de dunne darm of een combinatie ervan.
Verzakkingsklachten zijn klachten zoals een balgevoel, een zwaar gevoel aan de onderkant bij de vagina, plasbuis en/of anus, vage onderbuikspijn en/of lage rugpijn. Soms leidt een verzakking tot problemen als het ongewild urineverlies, niet goed kunnen (uit)plassen, de ontlasting niet goed kwijt kunnen (of ongewilde verliezen), pijn bij vrijen, buikpijnklachten etc. Echter niet iedere verzakking geeft klachten. De mate van verzakking is niet altijd representatief voor het klachtenbeeld. Soms geeft een relatief kleine verzakking al duidelijke klachten en soms is het andersom. Het is zinvol de kans op het ontstaan of toenemen van een verzakking te minimaliseren omdat de klachten kunnen stijgen als de verzakking toeneemt.
We zien vaak dat de klachten toenemen aan het einde van de dag, of tijdens buikdrukverhogende momenten (tillen, dragen, heffen, bukken, duwen, trekken, hoesten, niesen, snuiten etc.).
De belangrijkste oorzaak van verzakkingsklachten is de bevalling. Tijdens een bevalling treden er veel drukkrachten en trekkrachten op, die invloed hebben op het steun- en spierweefsel in het bekken. Hierdoor treedt eigenlijk altijd een verslapping op die op zich geen enkel probleem hoeft te geven. Bij het ouder worden kunnen wel klachten ontstaan zoals hier boven beschreven.
Een verzakking kan verergeren door:
- chronische buikdrukverhoging, zoals overgewicht, hoesten, veel tillen
- verzwakt of beschadigd steunweefsel, door bevallingen, operaties, hormonaal
- verminderde werking bekkenbodemspieren
Er zijn verschillende soorten verzakkingen mogelijk:
- verzakking van de voorwand van de vagina en evt. de blaas
- verzakking van de baarmoeder
- verzakking van de achterwand van de vagina en evt. de endeldarm
De bekkenfysiotherapie kan preventief worden ingezet om verzakkingen te voorkomen, bijvoorbeeld na bevalling of om herhaling of verergering te voorkomen.
Het is van belang om in de buik de druk te verminderen en zo de druk op de bekkenbodem. Dit kan door het aanleren van een goede tilhouding, door ademhalingsoefeningen, een juist persgedrag aan te leren en door een juiste toilethouding.
Adviezen bij verzakkingsklachten
1.
Voorkom overbelasting tijdens uw dagelijkse activiteiten. Wees voorzichtig met tillen en zware inspanning zoals stofzuigen, dweilen, boodschappen doen, bedden verschonen.
2.
Til nooit meer dan uw bekkenbodem dragen kan! Een goede ondersteuning van de bekkenorganen, door op het juiste moment (bij buikdrukverhoging) de bekkenbodem te gebruiken, is erg belangrijk. Bij inspanning niet de adem inhouden, maar doorademen. Dit verlaagt de buikdruk. Momenten waarbij buikdruk verhoging optreedt zijn o.a adem vastzetten, bukken, knielen, hurken, kracht zetten, persen, snuiten, niezen, hoesten, lopen, joggen en springen.
3.
Denk aan een juiste verhouding tussen rust en beweging. Ga geregeld even liggen om de bekkenbodem te ontlasten. Wanneer u daarbij een kussen onder uw billen legt, kan de verzakking wat terugzakken in het bekkengebied.
4.
Blijf letten op een goed toiletgedrag, het liefst uw leven lang. Zorg voor een soepele stoelgang. Hierbij is het van belang voldoende vezels te eten en ongeveer 1 1/2 tot 2 liter vocht te drinken op een dag. Zorg voor een gezonde levensstijl.
De behandeling rondom de operaties is gericht op het verbeteren/herstel van de bekkenbodemfunctie:
- uitleg over de operatie en gericht op de bestaande problematiek
- betere steunfunctie van bekkenbodem voor organen zoals blaas, baarmoeder met vagina en endeldarm
- een betere liftfunctie van de bekkenbodem om urineverlies te verminderen
- een betere sluitfunctie om verlies van ontlasting te voorkomen
- aanleren om endeldarm in één keer te ledigen, hiervoor is een goede functie van de bekkenbodem nodig
- voorkomen van een verergering van klachten of het voorkomen van weer opnieuw optreden van klachten
Pijnklachten na operaties
Na een operatie kan pijn ontstaan die na 6-8 weken minder wordt of verdwenen is. Wanneer de pijn gelokaliseerd is in het bekkenbodemgebied of in onderbuik en/of onderrug dan kan dit te maken hebben met de bekkenbodem. Ook dan is het raadzaam advies in te winnen bij de bekkenfysiotherapeut.
Seksualiteit
Een operatie in het bekken of bekkenbodemgebied is niet niets. Het kan zijn dat u na de operatie opziet om weer gemeenschap te hebben of u bemerkt dat het niet meer zo is als voor de operatie. Dit kan voor u en uw partner zeer teleurstellend zijn. Blijf hier niet mee rond lopen, u bent niet de enige! Uw huisarts/specialist of bekkenfysiotherapeut kan u daarbij helpen.